MÜƏLLİMLƏR ÜÇÜN

Şirin su yenilənə bilər, lakin onun da bir sonu var

Yer səthinin 70%-i sudur:

• 2,5%-i şirin sudur
• Yalnız 0,75%-i əlçatandır
• Çirklənmə və iqlim dəyişikliyi suyun keyfiyyətini və ona əlçatanlığı təhdid edir

İnsanların suya ehtiyacı var:

• İçmək, yemək bişirmək, gigiyena
• Qida və mal-qara
• İstirahət və sənaye
• Qida və istirahət üçün sağlam okeanlar

Təhlükəsiz, şirin su insan həyatı üçün vacibdir!

Su buxar, maye, bərk, şoran və şirin hallara, hidrolojik dövlərə, malik olub yenilənən sonlu resursdur. Bu dövr qlobal hava və iqlim şəraitindən təsirlənir.

Təhlükəsiz idarə olunan içməli su xidmətlərinin tərifi:

• İçməli su binalarda əlçatan və ehtiyac olduqda mövcud olan nəcis və digər çirklənmədən təmizlənmiş təkmilləşdirilmiş mənbədən gələn sudur

"Əsas gigiyena"nın tərifi: Evdə sabun və su ilə əl yumaq üçün şəraitin olması 

İshal xəstəliklərinin böyük bir hissəsi nəcis-oral patogenlər tərəfindən törədilir. Ətraf mühitlə əlaqəli xəstəliklərin ən son hesablamaları (ÜST) göstərir ki, 2016-cı ildə qlobal miqyasda 5 yaşa qədər uşaqlarda 297 000-dən çox ölümün qarşısını təhlükəsiz içməli su, sanitariya və gigiyena imkanlarının artırılması yolu ilə almaq olar.

İqlim dəyişikliyi bir reallıqdır. Qlobal temperaturun yüksəlməsi müşahidə olunur və bu vəziyyətin 21-ci əsrin qalan hissəsində belə davam edəcəyi ehtimal edilir.

İqlim dəyişikliyindən təsirlənən əsas planet sistemlərindən biri suyun dövründə, hallarında olan dəyişiklikdir.

Suya əlçatanlıq insan miqrasiyasına təsir edir, çünki bu, yaşamaq və sağlamlıq üçün mühüm elementdir. Su qıtlığı münaqişə və siyasi vəziyyətin qeyri-sabitliyinə səbəb ola bilər.

İqlim dəyişikliyi həmçinin həddindən artıq yağıntılar və daşqın hadisələri suyun keyfiyyətinə təsir göstərə bilər. Buzlaqların əriməsi və dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi içməli su mənbələrinə duzlu suyun daxil olmasına səbəb ola bilər. İqlim dəyişikliyi bir reallıqdır. Qlobal temperaturun yüksəlməsi müşahidə olunur və bu vəziyyətin 21-ci əsrin qalan hissəsində belə davam edəcəyi ehtimal edilir.

 

İqlim dəyişikliyindən təsirlənən əsas planet sistemlərindən biri suyun dövründə, hallarında olan dəyişiklikdir.

Suya əlçatanlıq insan miqrasiyasına təsir edir, çünki bu, yaşamaq və sağlamlıq üçün mühüm elementdir. Su qıtlığı münaqişə və siyasi vəziyyətin qeyri-sabitliyinə səbəb ola bilər.

İqlim dəyişikliyi həmçinin həddindən artıq yağıntılar və daşqın hadisələri suyun keyfiyyətinə təsir göstərə bilər. Buzlaqların əriməsi və dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi içməli su mənbələrinə duzlu suyun daxil olmasına səbəb ola bilər.

Qlobal su problemləri

Həddindən artıq su:

• Fırtınalar, daşqınlar, həddindən artıq yağıntı

• Dəniz səviyyəsinin qalxması

Həddindən az su:

• Quraqlıq
• Buzlaqların itirilməsi
• Suya ehtiyac

Keyfiyyətsiz su:

• Bioloji çirklənmə
• Kimyəvi və ya fiziki çirklənmə
• Duzlu suyun içməli su mənbələrinə daxil olması

Uşaqların sağlamlığı bu üç amillə təhdid edilə bilər. İnsan əhalisi artmağa, şəhərləşməyə, sənayeləşməyə və miqrasiyaya davam etdikcə və eyni zamanda iqlim dəyişməyə davam etdikcə, dünyanın müxtəlif bölgələrində su təhlükəsizliyi ilə bağlı problemlər fərqli şəkildə inkişaf edəcəkdir.