MÜƏLLİMLƏR ÜÇÜN

Zədələrin əlamətləri:
 üz, bədən və əl-ayaqda qançırlar, sıyrıntılar, yaralar, qayış zərbələrinin, dişləmənin, qaynar əşyalarla və siqaretlərlə yandırmanın izləri
 əl və ayaqlarda əlcək və ya corab şəklində, eləcə də sağrı nahiyələrində qaynar məhlullarla yanma izləri
 sümüklərin zədələnməsi və sınması, oynaqların şişməsi və ağrıması
 vurulub çıxardılmış və laxladılmış dişlər, ağızda və dodaqlarda kəsiklər və ya çapıqlar
 baş nahiyəsində dazlaşma və qançır sahələri
 daxili orqanların zədələnməsi
 südəmər uşaqlarda “silkələnmə sindromu”

Zədələrin təsadüfi olmadığını aşağıdakı əlamətlər göstərir:
 zədələrin çoxsaylı olması, müxtəlif zamanlarda baş verməsi (yeni və sağalan), travmaların spesifikliyi (barmaqların, əşyaların izləri)
 zədələrin xüsusiyyətləri ilə böyüklərin izahları arasındakı uyğunsuzluq
 kobud rəftarın digər əlamətləri (inkişafdan qalma, sanitargigiyenik baxımsızlıq)
 travmaların istirahət və bayram günlərindən sonra əmələ gəlməsi

Uşaqla müsahibə və klinik baxışın keçirilməsi zamanı
aşağıdakılar qiymətləndirilməlidir:
 uşaqda fiziki zədə və ya cinsi orqanlarında zədə əlamətlərinin olub-olmaması
 uşaqda az qidalanma əlamətlərinin olub-olmaması
 uşaqda qüsur və ya inkişafda geriləmə əlamətlərinin olub-olmaması
 uşağın yaşına uyğun peyvəndləri alıb-almaması
 valideynlərin vaxtında tibbi yardıma müraciət edib-etməməsi

Uşaqların valideynlərin/qəyyumların iştirakı olmadan təklikdə zorakılıq haqqında danışmaq hüquqları var.
Məsləhətləşmə aparıldığı zaman valideynlərin/qəyyumların davranış xüsusiyyətləri qiymətləndirilməlidir. “Anomal” davranışın olub-olmamasını müəyyən etmək üçün valideynlərin/qəyyumların davranışına diqqət edilməlidir:
 biganədir
 cəzalandırandır
 özünü müdafiə edəndir
 uşağın vəziyyəti və davranışından həddən artıq narahatdır
 özünü aşağı səviyyədə qiymətləndirəndir
 depressiyadadır

Valideynlərlə ünsiyyət və məsləhətləşmə zamanı ailədə zorakılıq və kobud davranış risk faktorlarının mövcudluğunun müəyyənləşdirilməsi zəruridir:
 ailə zorakılığı əlamətləri
 spirtli içki/narkotik asılılığı
 psixi xəstəliklər
 sosial baxımdan təcrid olunma
 kimsəsiz/atılmış uşaq