VALİDEYNLƏR ÜÇÜN

Giriş

Valideynlər uşaqların havanın və suyun çirklənməsinin zərərli təsirlərindən qorunmasında mühüm rol oynayırlar. Valideyn olaraq, çirklənmə mənbələrini bilmək, uşaqlar üçün potensial sağlamlıq risklərini və övladlarınızı qorumaq üçün atacağınız addımları başa düşmək vacibdir. Bu məqalə havanın və suyun çirklənməsinə dair hərtərəfli bələdçi rolunu oynayaraq uşağınızın rifahı üçün praktiki məsləhətləri özündə birləşdirir.

Havanın çirklənməsi anlayışı.

1. Havanı (atmosfer) çirkləndirən mənbələr

Atmosferi çirkləndirən əsas mənbələr təbii və antropogen olaraq qruplaşdırılır:

• Avtomobil emissiyaları
• Sənaye fəaliyyəti
• Qalıq yanacaqların yandırılması
• Kənd təsərrüfatı fəaliyyətləri
• Tikinti sahələri
• Ev şəraitində havanın çirklənməsi

2. Havanın çirklənməsinin uşaqların sağlamlığına təsiri

Uşaqların tənəffüs sistemi inkişaf etməkdə olduğu, həmçinin nəfəs alıb-vermə tezliyi böyüklərə nisbətən daha sıx olduğu üçün havanın çirklənməsinə daha həssasdırlar. Atmosferin zəzərli təsirlərinə məruz qalma onlarda aşağıdakılarla nəticələnə bilər:

• Tənəffüs yolları infeksiyaları
• Astma xəstəliyinin kəskinləşməsi
• Ağciyər funksiyasının azalması
• Uzun müddətli ağciyər zədələnməsi
• Koqnitiv inkişafın pozulması

Suyun çirklənməsi anlayışı.

1. Suyun çirklənməsinin mənbələri

Suyun çirklənməsi müxtəlif səbəblərdən baş verə bilər, məsələn:

• Sənaye tullantılarının atılması
• Kənd təsərrüfatı axıntıları
• Çirkab sular
• Kimyəvi tullantılar

2. Suyun çirklənməsinin uşaqların sağlamlığına təsiri

Uşaqların inkişaf etməkdə olan orqanizmləri su vasitəsilə keçən mikroblara qarşı daha həssasdır. Çirklənmiş su içmək və ya çirklənmiş suda üzmək aşağıdakılara səbəb ola bilər:

• Mədə-bağırsaq xəstəlikləri
• Dərinin qıcıqlanması və infeksiyalar
• İnkişaf pozğunluqları
• Nevroloji zədələnmə

Uşaqların havanın çirklənməsindən qorunması

1. Havanın keyfiyyətinə nəzarət edin

Yerli hava proqnozları ilə bağlı məlumatları mütəmadi izləyin və havanın keyfiyyətinin pis olduğu günlərdə açıq hava gəzintisini məhdudlaşdırın. Övladınızda tənəffüs problemi varsa, xüsusilə diqqətli olun.

2. Qapalı şəraitdə havanın keyfiyyətinə nəzarət edin

Evinizdə düzgün havalandırma təmin edin və HEPA filtrli hava təmizləyicilərindən istifadəyə üstünlük verin. Evinizi təmiz saxlayın, qapalı şəraitdə siqaretdən istifadə etməyin, təbii və ya ekoloji zərərsiz təmizlik məhsullarından istifadə edin.

3. Ekoloji təmiz nəqliyyat vasitələrindən istifadəyə üstünlük verin

Avtomobildən az istifadə edin, mümkün olduqca piyada gəzintilərə, velosiped sürməyə və ya ictimai nəqliyyatdan, elektrikli avtomobildən istifadəyə üstünlük verin.

Uşaqların suyun çirklənməsindən qorunması.

1. Təhlükəsiz içməli su ilə təmin edin

Evinizin su təchizatında çirkləndirici maddələrin olub olmadığını yoxlayın və lazım olduqda su filtrasiya sistemi quraşdırın. Uşağınıza təmiz su içməyin vacibliyini öyrədin.

2. Düzgün gigiyena qaydalarını öyrədin

Uşağınıza əllərini düzgün yuma qaydalarını öyrədin və su ilə yoluxan xəstəliklərin yayılmasının qarşısının alınmasında gigiyena qaydalarına riayət etməyin vacibliyini vurğulayın.

3. Su idman növləri ilə məşğul olarkən diqqətli olun.

Uşağınızın təbii sularda üzməsinə və ya oynamasına icazə verməzdən əvvəl suyun çirkləndiricilərə qarşı sınaqdan keçirildiyinə və təhlükəsiz olduğuna əmin olun.

Öyrədin və bildiklərinizi aşılayın!

1. Ekologiya haqqında məlumatlandırmanı artırın

Uşağınıza ətraf mühitin qorunmasının vacibliyini və çirklənmənin nəticələrini öyrədin. Təkrar emalı, suya qənaət və enerjiyə qənaət kimi vərdişləri təşviq edin.

2. İctimai təşəbbüslərdə iştirak edin

İctimai iməclik tədbirlərində, ağac əkmə aksiyalarında və digər yerli ekoloji layihələrdə iştirak edin. Məsuliyyət və nəzarət hissini inkişaf etdirmək üçün uşaqlarınızı və dostlarını bu işə cəlb edin.

Nəticə

Valideynlər uşaqların havanın və suyun çirklənməsinin zərərli təsirlərindən qorumasında mühüm rol oynayırlar. Məlumatlı olmaq, profilaktik tədbirlər görmək və uşaqlarınıza ətraf mühit haqqında biliklər aşılamaqla siz onların böyüməsi və inkişafı üçün daha sağlam və təhlükəsiz mühit yaratmağa kömək edə bilərsiniz.