UŞAQLAR ÜÇÜN
maarifləndirici materiallar
Sağlam qida / MƏQALƏLƏR
Qanda şəkərin səviyyəsinin artmasının əsas səbəblərindən biri asan mənimsənilən karbohidratların artıq miqdarda qəbul olunmasıdır. Məhz buna görə diabetli insanlar tərkibində karbohidrat olan məhsulların qəbuluna xüsusi nəzarət etməlidirlər. Karbohidratların qəbulunu düzgün təyin etmək məqsədilə dietoloqlar çörək vahidi (ç/v) anlayışını qəbul etmişlər.
Qida məhsullarının tərkibindəki karbohidratların hesablanmasında çörək vahidi özünəməxsus bir ölçü vahididir. Məhsulun növündən (çörək, alma və s.) və miqdarından asılı olmayaraq, bir çörək vahidində 10-12 qram (q) mənimsənilən karbohidrat var. Hər bir çörək vahidinin qəbul edilməsi qanda şəkərin səviyyəsini təxminən 1,7 mmol/l - 2,2 mmol/l yüksəldir. 1 ç/v-nin həzm edilməsi üçün isə təxminən 1-4 təsir vahidi sadə insulin tələb olunur.
Çörək vahidi məhz insulin alan diabetli insanlardan ötrü düşünülmüşdür. Belə insanlar üçün qəbul edilən karbohidratların miqdarının vurulan insulin dozasına uyğun olması olduqca vacibdir.
Bir dəfəyə qəbul olunacaq qidada karbohidratların miqdarı 7 çörək vahidindən artıq olmamalıdır!
SÜD VƏ SÜD MƏHSULLARI 1 ç/v
1 stəkan 1 stəkan 1 stəkan 1/2 stəkan 2 stəkan |
SÜD QATIQ XAMA YOQURT AYRAN |
250 ml 250 ml 250 ml 150 q 400 ml |
UN MƏMULATLARI 1 ç/v
1 dilim 1 dilim 2 ədəd |
AĞ ÇÖRƏK QARA ÇÖRƏK QURUDULMUŞ ÇÖRƏK |
20 q 25 q 15 q |
12 ədəd kiçik 1 xörək qaşığı
1/2 ədəd 1 ədəd kiçik 1/3 ədəd 1/4 ədəd 1/3 ədəd 1 ədəd kiçik |
KREKER ÜYÜDÜLMÜŞ QURU ÇÖRƏK BULKA VAFLİ ŞORQOĞALI PAXLAVA ŞƏKƏRBURA LAVAŞ |
15-20 q 15 q
20 q 17 q 20 q 15 q 15 q 20 q |
MAKARON MƏMULATLARI (bişmiş halda)
2 xörək qaşığı 4 xörək qaşığı
2 xörək qaşığı
|
MAKARON VERMİŞEL
ƏRİŞTƏ XİNGƏL |
50 q
50 q |
YARMA MƏHSULLARI 1 ç/v
1 xörək qaşığı 0,5 ədəd 3 xörək qaşığı
10 xörək qaşığı
1 xörək qaşığı 1 xörək qaşığı 1 xörək qaşığı 2 xörək qaşığı
1 xörək qaşığı
1 xörək qaşığı 1 xörək qaşığı 2 xörək qaşığı 1 xörək qaşığı |
QARABAŞAQ QARĞIDALI QARĞIDALI KONSERVİ QARĞIDALI POPKORNU MANNA UN (istənilən növ) YULAF (OVSYANKA) OVSYANKA DƏNƏLƏRİ ARPA YARMASI (PERLOVKA) DARI DÜYÜ MƏRCİ HERKULES |
15 q 100 q 60 q
15 q
15 q 15 q 20 q 20 q
15 q
15 q 15 q 20 q 15 q |
KARTOF 1 ç/v
1 ədəd orta 2 xörək qaşığı 2 xörək qaşığı
2 xörək qaşığı |
KARTOF KARTOF PÜRESİ QIZARDILMIŞ KARTOF KARTOF ÇİPSİ |
75 q 90 q 90 q 25 q |
MEYVƏLƏR 1 ç/v
2-3 ədəd 15 ədəd 1 ədəd 1 dilim 1 dilim 1 ədəd orta 1/2 ədəd 12 ədəd gilə 15 ədəd 1 ədəd orta 1 ədəd kiçik 1 dilim 8 xörək qaşığı 1 ədəd 1 ədəd iri 10 ədəd orta 6 xörək qaşığı 8 xörək qaşığı 2-3 ədəd 1 ədəd orta 3-4 ədəd orta 6 çay qaşığı 1/2 ədəd orta 7 çay qaşığı 1 ədəd kiçik 1 stəkan
|
ƏRİK GİLAS HEYVA ANANAS QARPIZ PORTAĞAL BANAN ÜZÜM ALBALI NAR ARMUD YEMİŞ BÖYÜRTKƏN ƏNCİR KİVİ MORUQ NARİNGİ ŞAFTALI GAVALI QARAĞAT ÇİYƏLƏK KRIJOVNİK XURMA QARAGİLƏ (ÇERNİKA) ALMA MEYVƏ ŞİRƏSİ MEYVƏ QURUSU
|
110 q 100 q 140 q 100 q 270 q 150 q 70 q 70 q 90 q 170 q 90 q 100 q 140 q 80 q 100 q 160 q 120 q 160 q 150 q 120 q 90 q 120 q 70 q 90 q 90 q 250 ml 20 q
|
TƏRƏVƏZ, PAXLALILAR VƏ QOZ 1 ç/v
3 ədəd orta 1 ədəd orta 1 xörək qaşığı 7 xörək qaşığı 3 xörək qaşığı |
KÖK ÇUĞUNDUR PAXLA (quru) NOXUD LOBYA (quru) QOZ GÖBƏLƏK |
200 q 150 q 20 q 100 q 50 q 60-90 q 625 q |
ƏT MƏHSULLARI 1 ç/v
2-3 dilim 2-3 dənə 1 ədəd orta |
KOLBASA SOSİSKA KOTLET |
100 q 100 q 100 q |
BAŞQA QİDALAR 1 ç/v
2 xörək qaşığı 2 ədəd 1 stəkan |
ŞƏKƏR TOZU QƏND KVAS DONDURMA ŞOKOLAD BAL |
10 q 10 q 250 ml 65 q 20 q 12 q |