UŞAQLAR ÜÇÜN

maarifləndirici materiallar


Zorakılıq / MƏQALƏLƏR

Zorbalıq və gender əsaslı zorakılıq

Şəxsiyyətlərarası zorakılığın bir forması olan zorbalıq gənclərə təsir edən zorakılıqlardan biridir və tez-tez zorakılıq forması olaraq qəbul edilmir. Zorbalıq təkrarlanan və kiməsə zərər vermək niyyətində olan təcavüzkar hərəkətlərə aiddir. Fiziki, psixoloji və ya şif ahi təcavüz forması ola bilər. İnsanların qarşılıqlı fəaliyyət göstərdiyi, məktəbdə, iş yerində və ya başqa ictimai yerdə olması mümkündür. Zorbalıq birbaşa qarşı-qarşıya ola bilər, məsələn, söz- söhbətlər yayan və ya İnternetdə kiməsə zərər verən bir şəxslə üz-üzə və ya dolayı yolla. Dəqiq statistikaya malik olmaq çətin olsa da, araşdırmalar göstərir ki, zorakılıq artan bir problemdir. Qurbanlar tez-tez danışmağa cəsarət etmirlər və zorakılıq qurbanlarını müəyyənləşdirmək və dəstəkləmək çox çətindir.

Cismani cəza qanunidir? Cismani cəza uşaqlara qarşı zorakılığın ən geniş yayılmış formasıdır və insan hüquqlarının pozulmasıdır. Keçmişdə bəziləri cismani cəzanın valideynlərin uşaqlarını öyrətməsinə imkan verən zərərsiz bir cəza növü olduğunu iddia edir, digərləri isə onu fiziki cəzanın zorakı forması hesab edirdilər. Avropa Şurasının cizmani cəzaya qarşı kampaniyası üzv dövlətlərdə qızğın müzakirələrə səbəb oldu və bu praktikaya qarşı insan hüquqları mövqeyindən yanaşdı.

Gender əsaslı zorakılıqKişilərin üstünlük təşkil edən cəmiyyətlər tez-tez kiçik silahlara sahib olmağı həssas qadınları qorumaq ehtiyacı ilə əsaslandırsalar da, cəmiyyət və ailələri silahlı olduqda qadınlar daha çox zorakılıq təhlükəsi ilə üzləşirlər. Barbara Frey

Gender əsaslı zorakılıq struktur və mədəni şiddətin ən çox yayılan formasıdır. Hər bir cəmiyyətdə mövcuddur və n əticəsi faktiki olaraq bütün insanlara t əsir göstərir. BMT Əhali Fondunun məlumatına görə, gender əsaslı zorakılıq "kişilərlə qadınlar arasındakı bərabərsizlikləri əks etdirir və gücləndirir, zərər ç əkmiş şəxslərin sağlamlığını, ləyaqətini, təhlükəsizliyini və azadlığını pozur. Buraya bir sıra insan hüququ pozuntuları, o cümlədə n uşaq hüquqlarının pozulması, uşaqların cinsi istismarı, təcavüz, ailə zorakılığı, cinsi təcavüz və cinsi xarakterli hərəkətlər, qadın və qızların cinsi istismarı və bir çox zər ərli ənənəvi təcrübələr daxildir. Bu sui-istifadələrdən hər hansı biri dərin psixoloji izlər buraxa bilər, eyni zamanda, ümumilikdə qadın və qızların sağlamlığı, reproduktiv və cinsi sağlamlığa zərər vura, bəzi hallarda ölümlə nəticələnə bilər ".

Hər kəsin fərdi və digərləri ilə birlikdə, milli və beynəlxalq səviyyədə insan hüquqlarının və    əsas azadlıqlarının qorunması və həyata keçirilməsinə kömək etmək və səy göstərmək hüququ vardır.
BMT-nin İnsan Hüquqları Müdafiəçiləri haqqında Bəyannaməsinin 1-ci maddəsi

Münaqişə vəziyyətində qadınlar xüsusilə həssas olur və qadınlara qarşı zorakılığın yeni formaları ortaya çıxır. Bunlar kütləvi t əcavüzdən məcburi cinsi təcavüzlərə, məcburi hamiləliyə və ya cinsi köləliyə qədər dəyişə bilər. Silahlı münaqişələr zamanı cinsi rolların qütbləşməsi artır, qadınlar, beləliklə, müharibə obyektləri və fəth ediləcək ərazilər kimi qəbul edilir.